بیوشیمی برای دانشجوی پزشکی و دندان پزشکی

پس از معرفی درس فیزیولوژی، رسیدیم به بیوشیمی. بیوشیمی علم مطالعه فرایند های شیمیایی و بررسی متابولیسم اجزای سلولی از قبیل کربوهیدرات، پروتئین، اسید نوکلوئیک، ویتامین، مواد معدنی و آنزیم ها می باشد. از اونجایی که سلول های بدن از ترکیبات شیمیایی مختلف ساخته شده اند و واکنش های شیمیایی مختلفی در سلول در جهت رسیدن به اهداف مختلف صورت می گیرد، شناسایی ساختار ها و واکنش های شیمیایی به منظور تشخیص بیماری ها و درمان آنها اهمیت زیادی دارد

---

معرفی درس بیوشیمی

 

پس از معرفی درس فیزیولوژی، رسیدیم به بیوشیمی. بیوشیمی علم مطالعه فرایند های شیمیایی و بررسی متابولیسم اجزای سلولی از قبیل کربوهیدرات، پروتئین، اسید نوکلوئیک، ویتامین، مواد معدنی و آنزیم ها می باشد. از اونجایی که سلول های بدن از ترکیبات شیمیایی مختلف ساخته شده اند و واکنش های شیمیایی مختلفی در سلول در جهت رسیدن به اهداف مختلف صورت می گیرد، شناسایی ساختار ها و واکنش های شیمیایی به منظور تشخیص بیماری ها و درمان آنها اهمیت زیادی دارد

 

دلیل قرارگیری این درس در کوریکولوم آموزشی چیست؟

 

خیلی از دانشجویان رشته های علوم پزشکی معتقدن رشته بیوشیمی اهمیتی در آینده رشتشون نداره. در نتیجه اهمیت زیادی برای این درس قائل نیستن و وقت زیادی براش اختصاص نمیدن. شما به عنوان پزشک و دندان پزشک های آینده به علم بیوشیمی نیاز دارین.

 

شما با یادگیری بیوشیمی بر تغییرات شیمیایی و تغییرات تمام ترکیبات و مایعات بدن مانند خون و ادرار، کاربرد هورمون ها و ویتامین ها در متابولیسم بدن، متابولیسم پروتئین ها و الکترولیت ها و نقش حیاتی آنها در پایدار نگه داشتن شرایط انسان، آنزیم ها و تغییرات آنها و بیماری هایی که در اثر تغییر هر یک از اینها به وجود می آید، متابولیسم چربی ها، تغییرات ازت دار غیر پروتئینی متابولیسم بیلی روبین و … تسلط پیدا می کنین.

 

شاید اینطور به نظر برسه که بیوشیمی خیلی کمتر از آناتومی و فیزیولوژی به کار میاد اما از آنجایی که طیف وسیعی از بیماری ها در نتیحه نقص در متابولیسم های ترکیبات شیمیایی بدن به وجود می آید، یادگیری و حتی در مواردی حفظ کردن فعالیت های بیوشیمیایی می تواند به درک صحیح علت یک بیماری و راه مناسب درمان آن کمک کند.

 

در کل دوران پزشکی و دندان پزشکی چند واحد بیوشیمی داریم و سرفصلای بیوشیمی چیاس؟

 

بیوشیمی سومین درس ماژور در دوران علوم پایه محسوب می شه که در آزمون علوم پایه پزشکی 20 سوال و در آزمون علوم پایه دندان پزشکی، 25 سوال رو به خودش اختصاص میده. بیوشیمی تقریبا در تمام دانشگاه ها 4 واحد تئوری و 1 واحد عملی داره. با مطالعه بیوشیمی، از شما انتظار میره این مباحث رو یادگرفته باشین:

 

• یادگیری اصول و مفاهیم بیوشیمی برای درک مفاهیم بالینی و عمل در حوزه پزشکی و دندان پزشکی
• شناخت ساختار و دسته بندی انواع لیپید ها، پروتئین و کربوهیدارت ها
• یادگیری متابولیسم مواد لیپیدی و ترکیبات ازت دار غیر پروتئینی در بدن
• یادگیری متابولیسم کربوهیدرات
• یادگیری متابولیسم مواد و ترکیبات پروتئینی
• یادگیری بیماری های مرتبط با متابولیسم چربی ها، از جمله کبد چرب، سندرم متابولیک و ...
• یادگیری بیماری های مرتبط با متابولیسم ترکیبات ازت دارد غیر پروتئینی از جمله یرقان و ...
• یادگیری مراحل مختلف همانندسازی، رونویسی، ترجمه و فاکتور های موثر
• یادگیری بیوشیمی هورمون ها و آنزیم ها

 

 

 

بیوشیمی رو چجوری بخونیم؟

 

بیوشیمی برای اکثر دانشجوها درس سختی محسوب میشه و عمدتا شب امتحانی و در حد پاس شدن خونده میشه. در واقع، بیوشیمی درسی هست که در عین حال که حفظی محسوب میشه، باید به شکل مفهومی هم مطالعه بشه. به عنوان مثال وقتی قصد داریم زنجیره تنفسی رو یاد بگیریم باید اول به شکل مفهومی با روند و چگونگی هر مرحله آن اشنا بشیم؛ اما در کنارش باید اسم آنزیم ها و محصولات هر مرحله رو حفط کنیم تا فراموش نکنیم.

 

به دلیل اهمیتی که بیوشیمی در رشتتون و در امتحان علوم پایه داره، ضروریه که در طول ترم، مطالعه کافی برای این درس رو داشته باشین. اگر قصد دارین برای بیوشیمی رفرنس بخونین، سعی کنین به جداول و نمودار ها توجه داشته باشین و نکات مهم تر رو خلاصه نویسی کنین. اما توجه کنین که رفرنس خوندن برای بیوشیمی همت زیادی میخواد و تعداد اندکی از دانش جویان برای این درس سراغ رفرنس می روند.

 

برای مطالعه بیوشیمی بهتون توصیه می کنم در اولین گام از فیلم و ویس های آموزشی به همراه یک منبع تشریحی ساده تر از رفرنس استفاده کنین تا مطالب رو کامل متوجه بشین. سپس در قدم بعدی با خوندن جزوه و منابع کمک درسی آموخته هاتون رو تثبیت کنین.

 

از اونجایی که اکثرتون در جریانین، خوندن یک مطلب به همراه تست زنی میتونه در یادگیری عمقی تر و ماندگاری بیشتر در دراز مدت تاثیرگذار باشه. بنابراین بهتون توصیه می کنم در کنار هر مبحث و یا در فرجه امتحانات ترم و آزمون علوم پایه تست زدن رو در برنامه خودتون قرار بدین. با این روش حتی می تونین ارزیابی بهتری از عملکرد و روش مطالعتون داشته باشین.

 

 

رفرنس بیوشیمی چیه؟

 

بیوشیمی چهار تا رفرنس معروف داره: دولین، هارپر، لنینجر و لیپینکات. وزارت بهداشت تا پایان شهریور 1402، هارپر 2018 رو به عنوان رفرنس مشخص کرده است. با این وجود، این رفرنس ها در کلیات بیوشیمی یکسان اند و شاید در مقدار اندکی از جزئیات با یکدیگر تفاوت داشته باشند. بنابر این فرقی نمیکنه از کدوم رفرنس بیوشیمی برای مطالعه استفاده کنین.

 

 

 

منابع کمک درسی بیوشیمی چیاس؟

 

منابع ضروری:

 

• رفرنس و جزوه که بالاتر توضیح داده شد.
• برای فرجه امتحان های ترم و آزمون علوم پایه که دیگه فرصت مطالعه رفرنس و یا جزوه نیست، از سیب سبز بیوشیمی غافل نشین. در سیب سبز، مطالب مهم بیوشیمی که هر دانشجویی برای امتحان علوم پایه باید بدونه وجود داره. علاوه بر این، تست های آزمون های دو سال اخیرم به همراه نکاتشون هم هست. همچنین، میتونین از تقلب بیوشیمی استفاده کنین که در زمان خیلی کوتاه هم سوالات آزمون 2 سال اخیر علوم پایه رو بررسی کرده و هم نکات کلیدی و پر تکرار علوم پایه رو پوشش داده است.

 

برای تهیه این منابع بهتون پیشنهاد میکنم از بسته یادگیری و تسلط بیوشیمی استفاده کنین.

 

منابع کمکی:

 

• منبع تشریحی: همانطور که قبل تر اشاره کردم، مطالعه رفرنس همت زیادی میخواد و هر کسی سراغ رفرنس نمیره. بنابر این سعی کنین از یک منبع تشریحی خوب مطالعه کنین تا نخوندن رفرنس رو جبران کنه و نکات ضروری رو بهت منتقل کنه. من بهتون کتاب سیب سرخ بیوشیمی رو معرفی می کنم.
• فیلم های آموزشی: برای افرادی که دگرآموزی شون از خود آموزی شون بهتره و با فیلم بیش تر از کتاب حال میکنن، توصیه می کنم از فیلم های آموزشی تریتا استفاده کنین. در تریتا صفر تا صد بیوشیمی در زمانی کوتاه تدریس میشه و کلی براتون مفیده.
• منبع تست زنی و ارزیابی: همانطور که پیش تر توضیح دادم، تست زنی در فهم، یادگیری، تثبیت و ارزیابی آموخته هاتون به شدت موثره. اپلیکیشن طبیبانه منبع مناسب برای تست زنی مخصوصا در فرجه امتحان علوم پایه محسوب میشن.

 

به این نکته هم توجه کنین که:

 

اگه از همین اول کار بیوشیمی رو یاد بگیرین هم در امتحانای ترمتون نتیجه خوبی می گیرین و هم زمانی که به ترم علوم پایتون برسین خیالتون از یک بخش عظیمی راحت میشه. بیوشیمی اسمش بد در رفته اما اگه بهش اهمیت کافی داده بشه یکی از قشنگ ترین درسای دوران علوم پایه محسوب میشه. بنابر این، این درس رو جدی بگیرین و در طول ترم برای مطالعه آن تایم کافی اختصاص بدین.

 

راستی تا یادم نرفته ما هر روز تو باشگاه سیب سبز و پیج اینستاگرام علوم پایه برای بچه ها محتوای مشاوره ای قرار میدیم. پس اگه دوست داشتی یه سر به اونجا هم بزن.

 

لینک باشگاه سیب سبز

 

لینک اینستاگرام علوم پایه

 

امیدوارم مطالب این مقاله براتون مفید بوده باشه. با آرزوی موفقیت برای همتون😊

 

 

---

---